پمپئو زمان احیای تحریم ها علیه ایران را گفت - بازی های فکری

وزیر خارجه آمریکا در حساب کاربری خود در توئیتر یادآوری کرده دولت کشورش پس از ناکامی در رأی گیری شورای امنیت برای جلوگیری از انقضای محدودیت های تسلیحاتی علیه ایران، ساز و کار موسوم به مکانیسم ماشه را برای بازگرداندن تمامی تحریم های سازمان ملل فعال کرده است.

او در توئیتر نوشت: هفته گذشته، بعد از ناکام ماندن شورای امنیت در عمل به مأموریت خود برای حفظ صلح و امنیت بین المللی، آمریکا فرایند 30 روزه ای را برای بازگرداندن تقریباً تمامی تحریم های سازمان ملل علیه ایران کلید زد. این تحریم ها به صورت اتوماتیک از نیمه شب 20 سپتامبر به وقت گرینویچ بازخواهند گشت.

وزیر خارجه آمریکا در توئیتی دیگر تفسیر کشورش از فرایند بازگشت تحریم ها علیه ایران را اینطور شرح داد: چنانچه هر یک از اعضای شورای امنیت قطعنامه ای را برای ادامه رفع تحریم ها ارائه کند، آمریکا با آن مخالفت خواهد کرد. چنانچه قطعنامه ای ارائه نشود، تحریم ها علیه ایران روز 20 سپتامبر بازخواهند گشت. قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل اینگونه عمل می کند.

انزوای آمریکا در تفسیر بازگشت تحریم ها

ادعای پمپئو در حالی مطرح شده که بسیاری از اعضای شورای امنیت، تفسیر ایالات متحده برای آغاز شدن فرایند بازگشت تحریم ها علیه ایران را رد کرده اند.

نماینده چین در سازمان ملل روز چهارم شهریورماه در نشست شورای امنیت شرح داد اعضای شورای امنیت معتقدند ابلاغیه آمریکا به این شورا درباره ایران را نباید به معنی آغاز فرایند بازگشت اتوماتیک تحریم ها علیه ایران تلقی کرد.

در همان جلسه نماینده روسیه در سازمان ملل هم گفت نامه هفته گذشته آمریکا به رئیس شورای امنیت برای بازگشت تحریم ها علیه ایران را نمی توان ابلاغیه ای رسمی از سوی این کشور در نظر گرفت که ذیل بند 11 قطعنامه 2231 شورای امنیت صادر شده است.

ساز و کار موسوم به بازگشت اتوماتیک تحریم ها که با نام های دیگری مثل مکانیسم ماشه یا اسنپ بک نیز شناخته می شود به دنبال احیای تمامی قطعنامه های تحریمی علیه تهران است که پس از حصول برجام میان ایران و گروه موسوم به 1+5 تعلیق شده بودند.

تلاش آمریکا در این جهت پس از شکست این کشور در به تصویب رساندن قطعنامه ای که خواستار جلوگیری از انقضای محدودیت های تسلیحاتی علیه ایران بود، صورت می گیرد. آن قطعنامه که روز 25 مرداد به رأی گذاشته شد با 11 رأی ممتنع، 2 رأی موافق (آمریکا و جمهوری دومینیکن) و 2 رأی مخالف (روسیه و چین) رد شد.

واشنگتن از قبل اعلام کرده بود چنانچه در تمدید محدودیت های تسلیحاتی علیه ایران پیروز نشود قصد دارد بر حسب تفسیر خود از قطعنامه 2231 شورای امنیت و توافق هسته ای برجام برای بازگرداندن تحریم های بین المللی علیه ایران اقدام کند.

نامه آمریکا به رئیس شورای امنیت

آمریکا در نامه مورخ 30 مرداد خود به رئیس شورای امنیت ایران را به نقض اساسی تعهداتش در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) متهم کرده است.

چنانچه آمریکا از برجام خارج نشده بود، این نامه، فرایند 30 روزه ای را آغاز می کرد که می توانست به بازگشت اتوماتیک تحریم سازمان ملل علیه ایران منجر شود.

در آن حالت، تمامی تحریم های سازمان ملل نیمه شب 20 سپتامبر به وقت گرینویچ (برابر با 04:31 بامداد 30 شهریورماه) علیه ایران از سر گرفته می شدند. این تاریخ، چند روز قبل از سخنرانی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد است.

مخالفت ها با آمریکا

با این حال، آمریکا اردیبهشت سال 1397 به مشارکتش در برجام پایان داده و طبق گفته اعضای شورای امنیت نمی تواند از حقوق تصریح شده در این توافق و متن قطعنامه صادرشده برای تأیید آن استفاده کند.

به همین دلیل، تلاش آمریکا از همان آغاز با مخالفت های جدی روبرو شده است. خبرگزاری رویترز 1 شهریورماه گزارش داد 13 عضو شورای امنیت با نگارش نامه هایی مخالفت خودشان را با خواست آمریکا برای بازگرداندن تحریم ها علیه ایران اعلام کرده اند.

رئیس شورای امنیت در نشست این شورا در روز چهارم شهریورماه در پاسخ به پرسش نمایندگان روسیه و چین برای اعلام موضع درباره درخواست آمریکا برای پیشبرد مکانیسم بازگشت تحریم ها علیه ایران گفت این شورا در جایگاهی نیست که اقدامات بیشتری در این خصوص انجام دهد.

بسیاری از رسانه های آمریکا این موضع گیری رئیس شورای امنیت را به منزله دست رد این شورا به سینه آمریکا برای بازگرداندن تحریم های بین المللی علیه ایران تفسیر کرده اند.

311311