تحلیل عباس عبدی از میوه چینی مکرون در لبنان - بازی های فکری

او به میان مردم رفت و به رغم وجود کرونا، مردم را در آغوش کشید تا نسبت به آنان ابراز لطف نماید و قدری از آلام آنان را کم کند. تا اینجای کار حرفی نیست و حتی به لحاظ اخلاقی نسبت به دیگران یک گام به پیش است. اگر اقدام او فردی بود، حتی نباید انگیزه خوانی شود و باید با حسن ظن نگاه شود. به هر حال اگر جای یک شهفرایند بیروتی باشیم چه چیزی از این بهتر که یک رییس جمهور اروپایی زودتر از مقامات کشور خودشان به میان مردم بیاید. حتی یک ایده نیز برای حل مشکل لبنان به عنوان هدیه بیاورد.

ولی یک نکته و دو تجربه مهم در این ماجرا وجود دارد که قدری باید در داوری خوشبینانه احتیاط کرد. ابتدا هم تاکید کنم که این نقد نسبت به مکرون مطلقا به معنای تایید یا حتی نادیده دریافت اقدامات سوء دیگر کشور های منطقه به ویژه کشور های عربی و نیز رهبران دولتی و احزاب و گروه های فاسد لبنانی نیست. هر کدام به جای خود باید مورد داوری قرار گیرند.

نکته مهم ماجرا نگاه فرانسه به لبنان یا هر کشور دیگر است. اینکه سخنان مزبور ناشی از نگاه به نسبت قیم مآبانه است. من نمی خواهم ساده انگارانه بگویم که مردم لبنان می توانند مشکل خود را حل نمایند و نیازی به طرف های خارجی نیست. با این حال معتقدم که نگاه از بیرون، منشأ مسائل است و با این نگاه نیز نمی توان مسائل کشور ها را حل کرد، بلکه تشدید خواهد شد. هر چند آقای مکرون کوشید این موضع را قدری تلطیف کند ولی به نظرم پیغام رفتاری او روشن بود. دو تجربه ای که در منطقه و در رابطه با فرانسه وجود دارد این ادعا را ثابت می نماید.

شرایط سیاسی منطقه محصول توافق سایکس -پیکو است که میان وزرای خارجه فرانسه و انگلیس و پس از جنگ جهانی اول و فروپاشی عثمانی انجام شد. طی آن سوریه و لبنان سهم فرانسه شد و بعد ها حکومت طائفی لبنان را فرانسوی ها پایه گذاری کردند. حالا چگونه ممکن است که یک حکومت اروپایی برای یک کشور دیگر مدل طائفی را که پایداری ندارد ایجاد کند، محل بحث جداگانه است. کاری که حداقل در هندوستان نشد. در لبنان دست بالا را هم به نیرو هایی داد که به خودش نزدیک باشند. بنابراین ریشه بحران در لبنان از آنجا ناشی می شود که این ساختار طائفی نمی توانست برای تحولات بعدی جوابگو باشد زیرا شدنی نبود.

بنابراین آقای مکرون باید شرح دهد که مبنای او با عملکرد گذشته حکومت فرانسه چه تفاوتی دارد؟ به علاوه مردم لبنان کجای چنین طرحی هستند؟ آیا باز هم باید به نحو دیگری تجربه گذشته را تکرار نمایند؟ در خصوص تجربه اول که 100 سال پیش اتفاق افتاده شاید بتوان نگاه مثبت تری هم داشت ولی درباره تجربه دوم که بسیار هم جدید است چه باید گفت؟ تجربه دوم به لیبی برمی شود که فرانسه و آقای سارکوزی، رییس جمهور وقت فرانسه پرچمدار قطعنامه های سازمان ملل علیه قذافی بود و بمب افکن های فرانسوی راهی لیبی شدند تا در نابود کردن ارتش و زیرساخت های لیبی پیشگام باشند.

دقیقا سه هفته پس از سقوط قذافی و در حالی که او هنوز زنده بود، سارکوزی با نخست وزیر بریتانیا راهی لیبی شدند تا میوه چینی نمایند. بعضی از مردم لیبی هم با پرچم فرانسه به استقبال آنان رفتند. از آن ماجرا دو نتیجه حاصل شد؛ اول نابودی لیبی، دوم ناپایداری سیاسی در لیبی. یعنی همین شرایطی که امروز همه شاهد آن هستند پس از 10 سال (دو هفته دیگر دهمین سالروز سقوط طرابلس و فرار قذافی از کاخ خود است) از سقوط قذافی هنوز دولت مستقری در لیبی وجود ندارد و این کشور به خاک سیاه نشسته است.

گمان نمی کنم آقای مکرون به عنوان رییس جمهور فرانسه چندان خود را متمایز از سارکوزی کند. ولی نکته جالب این دخالت سابقه ارتباط نزدیک سارکوزی و قذافی بود. به همین دلیل او بلافاصله متهم به دریافت پول از قذافی برای فعالیت های انتخاباتی خودش شد. اجازه دهید بخشی از اخبار مفصل مربوط به این ماجرا را از یورونیوز نقل کنم.

نیکولا سارکوزی، رییس جمهوری پیشین فرانسه که به اتهام دریافت پول از معمر قذافی، رهبر سابق لیبی برای تامین اقتصادی کارزار انتخاباتی سال 2007 احضار شده و مورد بازپرسی پلیس قضایی قرار گرفته بود، چهارشنبه شب در دفاع از خود، ادعای خانواده قذافی را افترا و تشویش اذهان خواند. رییس جمهوری پیشین فرانسه درنهایت به دریافت رشوه و تامین اقتصادی غیرقانونی کمپین انتخاباتی و تملیک اموال عمومی لیبی تفهیم اتهام شد.

نیکولا سارکوزی با رد این اتهامات گفت: چگونه می توانید بگویید که من در جهت منافع دولت لیبی (رژیم قذافی) عمل نموده ام؟ من بودم که مجوز حمله به قذافی را از سازمان ملل گرفتم و بدون تعهد و کوشش سیاسی من احتمالا آن رژیم هنوز بر مسند قدرت بود.

آقای سارکوزی که دهم مارس سال 2011 جنگنده های فرانسه را برای حمله به دولت معمر قذافی به لیبی فرستاده بود می گوید که از انتخابات سال 2007 تا آن موقع هیچ گونه ادعای دریافت پولی مطرح نبود و اظهارات قذافی و خانواده او دقیقا از روز 11 مارس 2011 شروع شد.

سیف الاسلام قذافی گفته بود: اول از همه سارکوزی باید پولی را که از لیبی برای تامین بودجه مبارزات انتخاباتی خود گرفته است پس بدهد. این ما بودیم که هزینه مبارزات انتخاباتی او را پرداخت نموده ایم. اطلاعات و اسناد آن موجود است و ما آمادگی داریم جزییات آن را افشا کنیم. اولین چیزی که ما از این دلقک می خواهیم بازگرداندن پول لیبی به مردم این کشور است. این پول به این منظور به نیکولا سارکوزی داده شده بود که در مواقع ضروری به یاری مردم لیبی بیاید، اما او ما را نسبت به خود ناامید کرد. تمام جزییات و اسناد انتقال این پول ثبت شده و به زودی این اسناد منتشر خواهند شد.

مدیاپارت، یکی از معتبرترین رسانه ها در فرانسه در سال 2012 برای اولین بار با انتشار گزارشی از تامین قسمتی از منابع اقتصادی کمپین انتخاباتی نیکلا سارکوزی توسط معمر قذافی، رهبر سابق لیبی اطلاع داد. آخرین گزارش همین منبع خبری حکایت از آن دارد که دفتر ضد رشوه و فساد اقتصادی پلیس قضایی فرانسه پنجم ماه سپتامبر امسال گزارشی منتشر نموده که در آن چه به صورت مستقیم و چه غیرمستقیم مهر تاییدی بر تحقیقات و افشاگری های مدیاپارت درباره این پفراینده زده است.

براین اساس در قسمت هایی از این گزارش 22صفحه ای به دستیابی به مدارکی از جمله کیف های پر از پولی که توسط واسطه ای به نام زیاد تقی الدین به دست نیکلا سارکوزی می رسیده یا حجم بالای گردش پول نقد در مبارزات انتخاباتی رییس جمهوری سابق فرانسه اشاره شده است.

عبدالله سنوسی، رییس دستگاه امنیتی و اطلاعاتی لیبی نیز در مقابل دیوان کیفری بین المللی اعتراف کرد که حدود 5 میلیون یورو به وسیله زیاد تقی الدین برای نیکلا سارکوزی و کلود گئان، از نزدیکان سارکوزی و وزیر کشور سابق فرانسه ارسال شده است. استفاده زیاد از حد کلود گئان از پول نقد توجه بازرسان و مقامات قضایی را به خود جلب نموده است.

پلیس قضایی فرانسه می گوید کلود گئان رقمی معادل 200 هزار یورو به صورت نقدی خرج نموده است. دستگاه قضایی فرانسه در ماه ژوئن گذشته دو ملک کلود گئان یکی در پاریس و دیگری در غرب فرانسه را مصادره نموده است. در بین مدارک به دست آمده دفترچه دست نوشته شکری غانم، نخست وزیر پیشین و وزیر سابق نفت لیبی به چشم می خورد. در این دفترچه شکری غانم فرایند رساندن میلیون ها یورو پول در سال 2007 یعنی پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، به تیم نیکلا سارکوزی را با جزییات یادداشت نموده است.

شکری غانم از سال 2011 در اتریش به سر می برد، جسد وی در سال 2012 در رودخانه دانوب در وین پیدا شد. مقامات علت مرگ وی را غرق شدن اعلام کردند. در سال 2013 بوریس بوالون، مشاور سابق نیکلا سارکوزی در یکی از ایستگاه های راه آهن پاریس توسط پلیس کنترل می شود. از وی 350 هزار یورو و 40 هزار دلار پول نقد کشف می شود. (خاتمه گزارش خلاصه از یورونیوز) صادقانه بگویم که دوست دارم آقای مکرون متفاوت از پیشینیان خود باشد ولی هنوز نمی دانم که چرا و چگونه باید به آقای مکرون هم به لحاظ انگیزه و هم به لحاظ منطق اقدامش خوش بین بود؟ بعید می دانم که دولت لبنان بدتر از دولت قذافی باشد؛ و دلیلی هم نیست که مکرون خیرخواه تر از سارکوزی باشد.

مدیاپارت، یکی از معتبرترین رسانه ها در فرانسه در سال 2012 برای اولین بار با انتشار گزارشی از تامین قسمتی از منابع اقتصادی کمپین انتخاباتی نیکلا سارکوزی توسط معمر قذافی، رهبر سابق لیبی اطلاع داد. آخرین گزارش همین منبع خبری حکایت از آن دارد که دفتر ضد رشوه و فساد اقتصادی پلیس قضایی فرانسه پنجم ماه سپتامبر امسال گزارشی منتشر نموده که در آن چه به صورت مستقیم و چه غیرمستقیم مهر تاییدی بر تحقیقات و افشاگری های مدیاپارت درباره این پفراینده زده است.

براین اساس در قسمت هایی از این گزارش 22صفحه ای به دستیابی به مدارکی از جمله کیف های پر از پولی که توسط واسطه ای به نام زیاد تقی الدین به دست نیکلا سارکوزی می رسیده یا حجم بالای گردش پول نقد در مبارزات انتخاباتی رییس جمهوری سابق فرانسه اشاره شده است. عبدالله سنوسی، رییس دستگاه امنیتی و اطلاعاتی لیبی نیز در مقابل دیوان کیفری بین المللی اعتراف کرد که حدود 5 میلیون یورو به وسیله زیاد تقی الدین برای نیکلا سارکوزی و کلود گئان، از نزدیکان سارکوزی و وزیر کشور سابق فرانسه ارسال شده است.

استفاده زیاد از حد کلود گئان از پول نقد توجه بازرسان و مقامات قضایی را به خود جلب نموده است. پلیس قضایی فرانسه می گوید کلود گئان رقمی معادل 200 هزار یورو به صورت نقدی خرج نموده است. دستگاه قضایی فرانسه در ماه ژوئن گذشته دو ملک کلود گئان یکی در پاریس و دیگری در غرب فرانسه را مصادره نموده است. در بین مدارک به دست آمده دفترچه دست نوشته شکری غانم، نخست وزیر پیشین و وزیر سابق نفت لیبی به چشم می خورد. در این دفترچه شکری غانم فرایند رساندن میلیون ها یورو پول در سال 2007 یعنی پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، به تیم نیکلا سارکوزی را با جزییات یادداشت نموده است.

شکری غانم از سال 2011 در اتریش به سر می برد، جسد وی در سال 2012 در رودخانه دانوب در وین پیدا شد. مقامات علت مرگ وی را غرق شدن اعلام کردند. در سال 2013 بوریس بوالون، مشاور سابق نیکلا سارکوزی در یکی از ایستگاه های راه آهن پاریس توسط پلیس کنترل می شود. از وی 350 هزار یورو و 40 هزار دلار پول نقد کشف می شود. (خاتمه گزارش خلاصه از یورونیوز) صادقانه بگویم که دوست دارم آقای مکرون متفاوت از پیشینیان خود باشد ولی هنوز نمی دانم که چرا و چگونه باید به آقای مکرون هم به لحاظ انگیزه و هم به لحاظ منطق اقدامش خوش بین بود؟ بعید می دانم که دولت لبنان بدتر از دولت قذافی باشد؛ و دلیلی هم نیست که مکرون خیرخواه تر از سارکوزی باشد.