مغلطه ی تعلیق به محال (Reductio ad Absurdum) ، مغلطه به زبان آدمیزاد (186)
به گزارش بازی های فکری، تعریف: مغلطه تعلیق به محال موقعی اتفاق می افتد که شخصی با تاکید و تمرکز افراطی روی دلالت ضمنی ضمنی یک گزاره، به نتیجه ای محال/مضحک بر پایه آن برسد. استدلال هایی که در آن ها از عبارات مطلق گرایانه مثل همواره، هیچ وقت، همه، هیچ کس و… استفاده گردد، پتانسیل زیادی برای افتادن در دام این مغلطه دارند. البته مغلطه در استدلالی نهفته است که ذات محال آن برملا می گردد، برای همین تعلیق به محال حقه ای برای برملا کردن مغلطه است و نمی توان خودش را مغلطه حساب کرد.
معادل انگلیسی: Reductio ad Absurdum
معادل لاتین: reductio ad absurdum
معادل های جایگزین: کاستن تا حد پوچی
الگوی منطقی:
فرض کنید P صحیح است.
از این فرضیه استنتاج کنید که Q صحیح است.
همچنین استنتاج کنید Q اشتباه است.
بنابراین P بر Q و غیر Q دلالت ضمنی می نماید (تناقضی که لزوماً اشتباه است).
بنابراین P هم باید اشتباه باشد.
مثال 1:
من فردا قراره عمل بشم، پس برام دعا کنید. اگه تعداد کافی از مردم برام دعا کنن، خدا منو از آسیب در امان نگه می داره و کاری می کنه عمل من پیروزیت آمیز باشه و هرچه سریع تر حالم بهتر بشه.
شرح: نخست فرض را بر این می گیریم که پیش فرض گوینده صحیح است: اگر تعداد کافی از مردم برای عمل پیروز و بهتر شدن حال بیمار دعا نمایند، خدا دعایشان را اجابت خواهد نمود. از این فرضیه می گردد استنتاج کرد که خدا به نظر عموم توجه نشان می دهد. با این حال ، اگر معیار خدا برای اجابت کردن دعا میزان محبوبیت افراد بود، عدالت رعایت نمی شد. با توجه به این که خدا ضرورتاً عادل است، نمی تواند در عین حال هم به نظر عموم اهمیت بدهد، هم نسبت به آن بی تفاوت باشد. بنابراین چنین ادعایی محال و در نتیجه اشتباه است.
مثال 2:
اگر همه انسان ها دقیقاً مثل عیسی مسیح زندگی نمایند، جهان به مکانی زیبا تبدیل خواهد شد!
شرح: نخست فرض را بر این می گیریم که پیش فرض گوینده صحیح است: اگر همه انسان ها دقیقاً مثل عیسی مسیح زندگی نمایند، جهان به مکانی زیبا تبدیل خواهد شد. اگر چنین پیش فرضی به واقعیت می پیوست، 7 میلیارد نفر آدم در جهان از این شهر به آن شهر پرسه می زدند ، خرج زندگی شان را از یاری نیکوکارانه دیگران به دست می آوردند و زندگی شان را وقف موعظه درباره خدا می کردند (و کسی به حرف شان گوش نمی کرد). در چنین شرایطی کسی نیست که ثروت فراوری کند تا بتوان از او یاری نیکوکارانه گرفت. در این شرایط 7 میلیارد نفر آدم درباره خدا به یکدیگر موعظه خواهند کرد و در عرض چند هفته از گرسنگی خواهند مرد. در صورت وقوع این اتفاق شاید جهان به مکانی زیبا برای کرکس ها و مگس هایی تبدیل گردد که از جسد مردم تغذیه خواهند کرد، اما برای انسان ها زیبایی ای در کار نخواهد بود. با توجه به این که جهان نمی تواند در آن واحد هم زیبا و هم زشت باشد، این فرضیه اشتباه است.
استثنا: به مغلطه توسل به نهایت (مغلطه شماره 34) نگاه بیندازید.
منابع:
Eemeren, F. H. van, Garssen, B., & Meuffels, B. (2009). Fallacies and Judgments of Reasonableness: Empirical Research Concerning the Pragma-Dialectical Discussion Rules. Springer Science & Business Media.
ترجمه ای از:
Logically Fallacious
منبع: دیجیکالا مگ