اصرار محیط زیست به انتقال گورستان زباله های پایتخت - بازی های فکری

به گزارش خبرنگاران، مجتمع دفع و پردازش آرادکوه در بخش کهریزک شهرستان ری محلی است که روزانه 7000 تا 7500 تن پسماندهای شهری پایتخت به آن منتقل می گردد. قبل از شیوع ویروس کرونا و با اتخاذ عملیات تفکیک پسماند این میزان به 4900 تن در روز رسیده بود اما با شیوع ویروس کرونا و رعایت موارد بهداشتی این عملیات برای مدتی متوقف و اکنون میزان پسماند شهری پایتخت بار دیگر به 7000 تا 7500 تن در روز رسیده است.

مجتمع آرادکوه علاوه بر تمام آثار مخربی که برای محیط زیست ایجاد می نماید، از فراوری شیرابه تا آلودگی خاک و هوا، به عنوان یکی از کانون های اصلی بوی نامطبوع جهت فرودگاه امام خمینی و شهر تهران نیز مطرح و همین مساله باعث تاکید بیش از پیش سازمان حفاظت محیط زیست بر انتقال این مجتمع شده است.

اختلاف نظرهایی درباره انتقال آرادکوه میان مدیریت شهری و سازمان حفاظت محیط زیست به وجود آمد و زهرا صدراعظم نوری- رییس کمیسیون سلامت شورای اسلامی شهر تهران گفته بود که موضوع انتقال این مجتمع قطعی نشده و درست نیست و اگر قرار بر این انتقال باشد باید دلایل کافی وجود داشته باشد و بر اساس مطالعات و داده های دقیق چنین تصمیمی اتخاذ گردد.

صحبت های صدراعظم نوری در حالی بود که پیش از این مدیرکل وقت محیط زیست استان تهران - کیومرث کلانتری- درباره انتقال این مجتمع گفته بود: سازمان حفاظت محیط زیست با تمام توان کارشناسی در خدمت شهرداری تهران خواهد بود تا اقدامات لازم نسبت به مکان هایی که شهرداری برای انتقال مجتمع آرادکوه در نظر گرفته است را آنالیز کند. شهرداری بر اساس قانون باید مکان یابی لازم در این زمینه انجام دهد و محل مناسبی را به عنوان گزینه خود به سازمان محیط زیست معرفی کند و سازمان محیط زیست با تمام توان در جهت رفع مشکل یاری خواهد نمود.

با این حال کیومرث کلانتری پس از گذشت کمتر از یک ماه بیان نمود که سازمان حفاظت محیط زیست به شهرداری تهران اعلام نموده که آماده همکاری برای مکان یابی و مدیریت اصولی پسماندها است اما شهرداری تهران هنوز اقدامی در این جهت انجام نداده و مکان جدیدی به ما به عنوان مکان جایگزین برای آرادکوه معرفی ننموده است.

پاییز سال گذشته بود که مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران - سعید محمودی- بر ضرورت انتقال مجتمع آرادکوه تاکید نمود و گفت: این سایت یکی از بزرگترین سایت های پسماند خاورمیانه است و زباله های زیادی روزانه به این مکان انتقال داده می گردد همچنین سرانه فراوریی زباله ما در کشور بیشتر از میانگین جهانی است، اما با توجه به مسائلی که سایت آراد کوه دارد، جابجایی آن یک اصل اساسی و حتمی است. حتی اگر این سایت دفع پسماند بوی بدی هم متصاعد نمی کرد باز می بایست جابجا می شد چرا که نمی توان سال های سال پسماندهای یک کلانشهر را به یک نقطه منتقل کرد.

محمودی همچنین با بیان این که شهرداری باید بپذیرد که این سایت باید منتقل گردد، توضیح داد: علاوه بر انتقال ضروری است که شیوه دفع پسماند نیز اصلاح گردد و ما پیگیر این موضوع هستیم و منتظریم که شهرداری جایگزین این سایت را برای ارزیابی های زیست محیطی به ما معرفی کند.

چندی بعد رئیس سازمان حفاظت محیط زیست - عیسی کلانتری- نیز با اشاره به اینکه یکی از منشاهای بوی نامطبوع تهران آرادکوه است، توضیح داد: سازمان حفاظت محیط زیست پیشنهاد انتقال آرادکوه به نقطه دیگری را داده است اما شهرداری می گوید هزینه این انتقال یک میلیارد دلار است که چنین پولی در دسترس نیست.

این در حالی بود که کلانتری در زمستان سال 97 نیز اظهار نموده بود که رئیس جمهوری دستور انتقال مرکز دفع زباله آراد کوه را داده است و این مرکز دفع زباله علاوه بر مسائل بهداشتی و دفع غیر استاندارد به عنوان یکی از کانون های ایجاد بوی نامطبوع در جهت فرودگاه امام (ره) شناخته می گردد.

با این حال مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران- صدرالدین علیپور - ضمن بیان اینکه منشا بوی نامطبوع پایتخت آرادکوه نیست از راه اندازی و اجرای طرح کاپ (کاهش پسماند) اطلاع داد.

او همچنین در واکنش به اظهارات حسین توکلی کجانی - معاون استاندار و فرماندار ویژه شهرری - مبنی بر ضرورت انتقال مجتمع آرادکوه به دلیل مسائلی که برای شهرری ایجاد می نماید، گفت: برخی از موضوعات تخصصی است و اظهارنظر درباره آن ها احتیاج به مطالعات و اطلاعات کارشناسی و تخصصی دارد. مجتمع آرادکوه متعلق به شهرداری تهران نیست بلکه از آن شهری است با جمعیت بیش از 10 میلیون نفر. 60 سال پیش، مسئولان وقت حدود دو سال زمان برای انتخاب مکان فعلی صرف کردند. دلیل انتخاب آرادکوه هم این بود که در جهت جریان باد به سمت شهر قرار نداشت، هیچ مجموعه مسکونی یا فرودگاهی در اطراف آن نبود و خاک آن نفوذناپذیر بود.

علیپور در ادامه تاکید نمود: با اینکه از نظر سازمان مدیریت پسماند ایده انتقال آرادکوه علمی نیست و تبعات بسیاری به دنبال دارد. در صورت اصرار همکاران، ما با انتقال آرادکوه هیچ مسئله ای نداریم و برای این امر مانعی ایجاد نمی کنیم اما این کار تخصصی است و همکاران محیط زیست باید چندین سال مطالعه و مکان مناسب را انتخاب نمایند و هزینه حداقل 20 تا 30 هزار میلیارد تومانی این جا به جایی هم تامین گردد، پس از آن می توان از انتقال آرادکوه صحبت کرد.

فاطمه برنا - رییس اداره حفاظت محیط زیست شهر تهران - نیز در این باره با اشاره به طرح های مدیریت پسماند از جمله طرح تفکیک از مبدا گفت: به طور قطع اگر طرح جامعی برای مدیریت پسماند نوشته گردد خیلی از نواقص در آن دیده می گردد و قدرت اجرایی بهتری خواهد داشت. در این صورت بسیاری از مسائل پسماند استان و شهر تهران رفع خواهد شد اما در صورتی که پس از تهیه طرح جامع مدیریت پسماند باز هم نواقصی در زمینه مدیریت پسماند وجود داشت می توانیم جابه جایی آرادکوه را پیگیری کنیم.

با این حال برنا به این نکته اشاره نمود که اگر طرح های کاهش پسماند و تفکیک پسماند از مبدا به درستی در سطح استان تهران اجرا گردد و در کنار آن موضوعات دیگری مانند فراوری انرژی از زباله و بازیافت درنظر گرفته گردد، قاعدتا موضوع جابه جایی مجتمع دفع و پردازش آرادکوه دیگر مطرح نخواهد بود.

محمد رستگاری - معاون نظارت و پایش محیط زیست استان تهران- درباره موضوع انتقال آرادکوه و مخالفت شهرداری با این اقدام به خبرنگاران شرح داد: یک زمانی بخش عمده ای از زباله شهر تهران به آبعلی منتقل می شد و ما توانستیم آن را به آرادکوه منتقل کنیم بنابراین موضوع انتقال آرادکوه امکان پذیر است اما مساله اصلی هزینه و فایده این کار برای رفع آلودگی است.

وی ادامه داد: اگر شهرداری مشکل آلودگی آرادکوه را رفع می کرد، سازمان محیط زیست موضوع انتقال آرادکوه را مطرح نمی کرد اما این آلودگی کماکان ادامه دارد همچنین تداوم روش دفع پسماند که اکنون در این مجتمع انجام می گردد باعث شده است استقرار این مرکز مورد تایید سازمان حفاظت محیط زیست نباشد بنابراین ما هم کماکان پیگیر انتقال این مرکز هستیم.

رستگاری همچنین اظهار داشت: سازمان حفاظت محیط زیست زمان بر بودن فرایند انتقال مرکز دفع پسماند را در نظر دارد و انتظار ندارد شهرداری طی مدت کوتاهی آرادکوه را جابه جا کند اما انتظار داریم برنامه مشخصی به ما ارائه دهد که چه زمانی این اقدام را شروع و تمام خواهند کرد.

به گزارش خبرنگاران، با وجود تمام دیدگاه های مختلف و متفاوتی که در زمینه انتقال آرادکوه وجود دارد اما به نظر می رسد این فرایند احتیاج به مطالعات، آنالیز ها و مشورت و همکاری بیشتری چه از سوی سازمان حفاظت محیط زیست چه شهرداری تهران دارد چراکه مسائل مجتمع دفع و پردازش پسماند آرادکوه تاثیرات زیاد و مستقیمی بر سلامت محیط زیست و مردم شهرستان های اطراف آن دارد.